امید محمدی؛ بازار: زنجیره تامین خودروسازان خط مقدم پیشرفت، توسعه، ایجاد ارزش افزوده و اشتغالزایی این صنعت است. طی سال های اخیر قطعه سازان خودرو کشور تاب آوری فراوانی در مقابل جبرتحریم های ظالمانه جهت حفظ رشد تیراژ، ارتقا کیفیت و بهبود عرضه محصول داشتند. اما «خودروسازان» و «سیاستگذاران صنعتی» در کشور به جای توجه به این تعهد و حفاظت از این سرمایه ملی، کمترین توجه را نسبت به حل مشکلات قطعه سازان که «تنها بخش خصوصی و کارآمد» صنعت خودرو و کشور هستند، داشتند. با در نظر گرفتن رشد نرخ ارز، افزایش قیمت مواداولیه و بالارفتن هزینه های تولید، اگر وزارت صمت دولت چهاردهم سیاست های کلی خود در قبال زنجیره تامین خودروسازان که مانع از توقف چرخ تولید خودروسازان شدند را تغییر ندهد، چالش جدیدی در جاده مخصوص ایجاد خواهد کرد. از همین رو جهت بررسی وضعیت فعلی زنجیره تامین و رفتار خودروسازان با آرش محبی نژاد دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور به گفت و گو پرداختیم؛
* وزارت صمت دولت چهاردهم تاکنون اقدام عملیاتی برای رفع مشکلات زنجیره تامین انجام داده است؟
زمانی که دولت و وزیر جدید بر سر کار آمد، صحبت هایی شد که ما تصور کردیم شرایط بسیار زودتر مهیا و وعده ها عملیاتی می شوند، اما متاسفانه وزارت صمت بسیار کُند عمل می کند و تصمیم قاطعی نمی گیرد.
* در دولت چهاردهم پس از چندماه عدم افزایش قیمت خودرو، نرخ برخی از محصولات داخلی اصلاح شد؛ آیا این مساله سبب تزریق نقدینگی به زنجیره تامین و رشد تیراژ تولید شده است؟
مهمترین اتفاقی که قرار بود پس از بحث اصلاح نسبی قیمت های خودرو رخ دهد، تزریق این نقدینگی در مقادیر کافی به زنجیره تامین بود؛ اصولا غرض از افزایش نسبی قیمت های کارخانه، جلوگیری از استمرار زیان دهی خودروسازان و افزایش تیراژ است. لازمه موفقیت صنعت خودرو افزایش تیراژ با کیفیت خودرو کشور و شکستن حباب کاذب قیمت بازار است که اگر محقق نشود نقض غرض خواهد شد. بدیهی است که بدون تزریق نقدینگی و عملیاتی شدن آن برنامه، هرگز خروجی وجود نخواهد داشت.
قطعه سازان ما به جرات جامعه بسیار توانمندی هستند که اکثرا هم خصوصی بوده و در حقیقت افسران و سربازان جنگ اقتصادی هستند؛ طی سال های اخیر این فعالان «صبرِ سبز زیادی داشتند و مانع توقف چرخ صنعت خودرو شدند
* باتوجه به اینکه قطعه سازان در تمام برنامه های رشد تیراژ همواره در کنار خودروسازان بزرگ بودند، آیا عملکرد مثبت این بخش خصوصی در صنعت خودرو مورد توجه مسئولین جهت رفع موانع و مشکلات قرار گرفته است؟
قطعه سازان ما به جرات جامعه بسیار توانمندی هستند که اکثرا هم خصوصی بوده و در حقیقت افسران و سربازان جنگ اقتصادی هستند؛ طی سال های اخیر این فعالان «صبرِ سبز زیادی داشتند و در واقع تحریم شکن عمل کرده» و با وجود همه جبر تحریم ها، اجازه ندادند که تاکنون چرخ صنعت خودرو متوقف شود. اما «این صبر سبز در سایه تعلل تصمیم گیری مسئولین کم کم به صبر سیاه تبدیل می شود» و توان صنعت قطعه سازی را مضمحل کرده است.
* طی ۵ سال اخیر زنجیره تامین خودروسازان بیشترین آسیب ها را از عدم تحقق برنامه های متولیان و مسئولین صنعت خودرو تجربه کردند، در شرایط فعلی اقتصادی و صنعتی کشور آیا اعتمادی به تحقق برنامه سیاستگذاران صنعتی در زنجیره تامین وجود دارد؟
اگر اعتماد زنجیره تامین خودروسازی به تصمیم گیران، سیاست گذاران و مدیران صنعتی ارشد کشور از دست برود، دیگر این اعتماد با هیچ ابزاری قابل برگشت نخواهد بود. قطعه سازان خودرو کشور شبیه همان بچه ای شده اند که بارها از بزرگتر خود یک وعده شنیده و امید بسته، اما دیگر اعتمادش سلب شده است.
دو خودروساز بزرگ کشور ۲۵۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند و مجموع بدهی خودروسازان به زنجیره تامین نیز ۱۱۰ هزار میلیارد تومان است
* در حال حاضر گروه صنعتی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا چه مقدار زیان انباشت و بدهی به قطعه سازان دارند؟
دو خودروساز بزرگ کشور ۲۵۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند و مجموع بدهی خودروسازان به زنجیره تامین نیز ۱۱۰ هزار میلیارد تومان است. این درحالی است که طی چند سال اخیر یارانه سیاه در قالب شکاف بازار در جامعه توزیع شده و عمدتا هم به جیب واسطه ها رفته و عایدی برای مردم نداشته است.
سوبسید سیاه، همان شکاف قیمتی خودرو میان کارخانه و بازار بوده که حجم آن بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است
* شما پیشتر به یارانه سیاه اشاره داشتید، این سوبسید چگونه و در چه حجمی توزیع شده است؟
این سوبسید سیاه، همان شکاف قیمتی خودرو میان کارخانه و بازار بوده که حجم آن بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است، در حالی که مطالبات تعیین تکلیف نشده زنجیره تامین داخلی از خودروسازان کشور به حدود ۱۱۰هزار میلیارد تومان رسیده است. از این مبلغ نیز حدود ۴۵ هزار میلیارد تومان مطالبات معوق و سررسید شده است.
